Yazının Son Güncellenme Tarihi 18/01/2024 by .
Bu sitede önceki bazı yazılarımda nafaka ile ilgili bilgiler verdim. Eksik kalan bazı hususları buraya ekliyorum.
1-Nafaka çeşitleri nelerdir?
- Tedbir Nafakası :Boşanma davasından önce ayrı bir dava olarak tedbir nafakası istenebilir. Boşanma davası açıldığında hakimin hüküm kuruluncaya kadar yardıma muhtaç eş ve çocuklar lehine bağlayacağı nafaka tedbir nafakasıdır.
- Yoksulluk Nafakası:Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek eş, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla, geçimi için diğer eşten mali gücü oranında süresiz nafaka isteyebilir. Eşin kendisi için istediği nafakadır. boşanma davası sürerken tedbir nafakası olarak devam eden nafaka, (eş için ödenen kısım) Yoksulluk nafakasıdır
- İştirak Nafakası: Evlilikten doğan müşterek çocuklar için velayeti alan eşe çocuklar 18 yaşına gelene kadar ödenen nafakadır.
- Yardım Nafakası:18 yaşını aşan çocuklar ve fakir akrabalar için ödenen nafakadır.
2- Gelirin düşük gösterildiği ispatlanarak nafaka arttırılır mı?
Nafaka sadece görünür gelirlere göre değil ispatlanabilen gizli gelirlere göre de hesaplanmalıdır. Mesela bir öğretmen özel ders veriyorsa, Bir imam ayrıca evlere gidip mevlit okuyorsa, İnternet üzerinden iş yapılıp para kazanılıyorsa, müstakbel nafaka borçlusunun ek tarımsal gelirleri, kira gelirleri, gizli bir ticaretinden doğan gelirleri varsa bu gelirler ispatlanarak gerçek ortalama aylık gelir üzerinden ödeyeceği nafaka belirlenir.
3-Çalışmıyorum nafaka öder miyim?
Eğer ağır bir hastalık, sakatlık, er olarak askere gitme veya ceza evine girme durumları hariç, erkek eşine nafaka öder. Hatta sokakta boş gezen bir tinerci dahi olsanız aleyhinizde nafaka kararı çıkar. Ev hanımı olarak yaşayan bir hanım boşanma sonucu yoksulluğa düşecek ise eşinin ona nafaka ödemesine karar verilir.
4-Kusurlu eş nafaka alabilir mi?
Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında daha ağır kusuru bulunan eş lehine nafakaya hükmedilmez. ama bu eş çocukların velayetini alırsa çocuklar için nafaka alabilir.
5-İştirak nafakasının arttırılması nasıl olur?
İştirak nafakası çocuklar için verilen nafakadır. anlaşmalı boşanma protokolünde nafakanın yıllara göre tefe tüfe oranında artırılacağına dair bir ibare konulabilir. Ancak mahkemeler kendiliğinden senelere göre otomatik artacak bir nafaka kararına imza atmaz.
Çocukların mecburi masrafları artmışsa belgelendirilmesi halinde dava yoluyla nafaka da arttırılabilir. Nafaka tefe tüfe ile artan kira gibi her sene kendiliğinden artmaz. İhtiyaç arttıkça nafakanın da artması için ayrıca dava açmak gerekir.
6-Nafaka ödemeyen erkeğe hapis cezası hangi koşullarda verilir?
Kanuna göre;Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir. Borçlunun, nafakanın kaldırılması veya azaltılması talebiyle dava açmış olması halinde, ileri sürdüğü sebepler göz önünde bulundurularak, tazyik hapsinin uygulanması bu davanın sonuna bırakılabilir.
Nafaka takibi usulüne uygun olduğu sürece ve borçluya düzgün bir tebligat yapılmış olduğu halde nafaka ödenmezse şikayet hakkı doğar. İcra ceza mahkemesine yapılacak başvuru sonucu ceza çıkar. İcra emrinin tebliğinden 1 ay sonra şikayet hakkı doğacağı için 1 ay beklenmeden yapılacak şikayetlerde ceza çıkmaz. Diyelim ki 1 aylık nafaka ödenmedi ama sonradan düzenli olarak diğer aylan ödenmeye başladı. Ödenmeyen bu 1 aylık nafaka için şikayet süresi 3 aydır. 3 aylık süre hak düşürücü süredir.
İcra takibinden önceki birikmiş nafaka alacağı için ceza çıkmamaktadır. ancak aylık nafaka için ceza çıkmaktadır.
7-Boşanmadan nafaka verilir mi?
Eşler boşanmayı düşünmüyor ama ayrı yaşıyorsa mahkemeye başvurulup tedbir nafakası talep edilebilir.
8-Çalışan kadın nafaka alır mı ?
Çalışan kadın kendisini fakirlikten kurtarmaya yetecek düzenli gelir elde edemiyorsa nafaka alır. Tarafların gelir durumuna göre değerlendirilir. Mesela iki taraf da asgari ücret alıyorsa nafaka alamaz. Kocanın geliri iyi olup da kadın sadece asgari ücret alabiliyorsa mahkeme nafaka bağlayabilir. Ayrıca anlaşmalı boşanmada koca, eşinin geliri ne olursa olsun eşi lehine istediği miktarda nafaka bağlanması için anlaşma yapabilir. Hatta nafakanın tefe oranına göre artışı dahi sağlanabilir.
9-Kedime köpeğime nafaka alabilir miyim?
Sadece anlaşmalı boşanma protokolünde böyle bir hüküm eklenmişse ve hakim bu hükmü gerekçeli kararına geçirmişse kedi veye köpek için nafaka icraya konabilir. Kedi köpek nafakası için şikayet hakkı yoktur. Sözleşmeye dayalı bir alacak olarak tahsil edilebilir.
10- Yurtdışından nafakayı nasıl tahsil ederim?
Yurtdışından nafaka alacağının tahsil edilmesine ilişkin Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler mevcuttur.
-
- Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde Tahsili İle İlgili 1956 tarihli New York Sözleşmesi, Taraf ülkeler:
(Almanya, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Barbados, Belçika, Belarus (Beyaz Rusya), Bosna Hersek, Brezilya, Burkina Faso, Cape Verde Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Çin, Danimarka, Ekvator, Estonya, Fas, Filipinler, Finlandiya, Fransa, Guatemala, Haiti, Hırvatistan, Hollanda, Birleşik Krallık, İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, Kazakistan, Kolombiya, Lüksemburg, Macaristan, Makedonya, Meksika, Monako, Nijer, Norveç, Orta Afrika Cumhuriyeti,Pakistan, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan ve Karadağ, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya, Srilanka, Surinam, Şili, Türkiye, Tunus, Uruguay, Vatikan, Yeni Zelanda ve Yunanistan.)
- Çocuklara Karşı Nafaka Yükümlülüğü Konusundaki Kararların Tanınması ve Tenfizine İlişkin 1958 tarihli Lahey Sözleşmesi, Taraf ülkeler:
(Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İsveç, İsviçre, İspanya, İtalya, Liechtenstein, Luksenburg, Macaristan, Norveç, Portekiz, Slovak Cumhuriyeti, Surinam ve Türkiye ve Yunanistan.)
- Nafaka Yükümlülüğü Konusundaki Kararların Tanınması ve Tenfizine İlişkin 1973 tarihli Lahey Sözleşmesi. Taraf ülkeler:
(Almanya, Avusturya, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere (Birleşik Krallık), İspanya, İsveç, İsviçre,İtalya, Litvanya, Lüksemburg, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovak Cumhuriyeti, Türkiye ve Yunanistan.)
Bu ülke listelerinden ne anlamalıyız: Listede olmayan ülkelere kaçan kişi aleyhinde nafakayı icra etmek zorudur. Listedeki ülkelerden nafaka kolay icra edilir. Kocanız Japonya gibi adı geçmeyen bir yere kaçtıysa nafakayı zor tahsil edersiniz.
Nafaka alacaklısı Türkiye’de çıkarttırdığı nafaka kararını yabancı ülkelerde tenfiz ettirebileceği gibi nafaka borçlusunun bulunduğu ülkeden yeni bir nafaka kararı da çıkarttırabilir.
Sözleşmelerde gerekli evraklar tamamlanıp başvuru yapıldıktan sonra borçlunun yaşadığı ülke ile icra için irtibata geçilmesi gerekmektedir.
- Nafaka Alacaklarının Yabancı Memleketlerde Tahsili İle İlgili 1956 tarihli New York Sözleşmesi, Taraf ülkeler:
11- Sürekli evlenip boşanmayı adet edinmiş bir erkek eski eşlerine nafaka öder mi?
Erkeğin sürekli yeni kadınlar bulup evlenip boşanması ilk eşinin suçu değildir. İlk eşin nafakasının kaldırılması haksızlık yaratacağı için erkek ilk eşlerine ve çocuklarına da nafaka ödemeye devam eder. Sistem tıkanacak hale gelirse nafakanın düşürülmesi için dava açabilir.
12-Nafaka ödemekten nasıl kurtulurum?
Eşiniz düzgün maaşlı bir işe girerse, evlenirse, kendine bakacak bir sevgili edinirse mahkemeye başvurup nafakanın kaldırılmasını isteyebilirsiniz. Evlilik durumunda icra dairesine taleple de nafakanın kaldırılması istenebilir.
Çocuklarınız büyüyünce teknik olarak iştirak nafakası ödemekten kurtulursunuz ama çocuk 18 yaşını geçince kendi namına yardım nafakası talep ederek kendisine nafaka bağlatabilir.
13-Kayın pederden kayın valideden nasıl nafaka alırım? Çocuklarımdan nasıl nafaka alırım?
Yoksul akrabalar maddi durumu yarinde olan akrabalarından nafaka talep edebilmektedir.
14-Nafaka talepleri için zaman aşımı var mıdır?
Kişi boşanma davası ile birlikte nafaka ve tazminat talebinde bulunmadan davasını açıp boşanmışsa, ayrıca nafaka ve tazminat davasını ancak 1 yıl içinde açılabilir. Medeni kanun madde 178 e göre Evliliğin boşanma sebebiyle sona ermesinden doğan dava hakları, boşanma hükmünün kesinleşmesinin üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Eğer elinizde bir nafaka kararı varsa ve siz bu kararı icraya koymamışsanız icraya koyduğunuz tarihten 10 yıl önceki haklarınız yanmış demektir. diyelim ki bir çift 2000 yılında boşandı ve nafaka kararı verildi. 2017 yılında icraya konuldu. Bu durumda 2000 yılı ile 2007 yılı arasındaki alacak hakları yanmaktadır.
15-İşten ayrılıp nafaka almak istiyorum!!
İçtihatlara göre yoksulluğu kendi yaratan yoksulluk nafakası alamaz. Yani ufukta nafaka ihtimali belirince istifa eden eşe nafaka verilmez. Bu hususular ispat edilmekle yoksulluk nafakası ödemekten kurtulunabilinir. Ancak kadın eş işten atılırsa, veya çocuk bakımı için evde durmak zorunda kalırsa vs kendi isteğine bağlı olmayan nedenlerle işten çıkarsa lehine nafakaya hükmedilir.
16-Anlaşmalı protokolünde çocuklara nafaka ödemeyeceğim yazıyordu. Eşim sonra dava açarak çocuklar için nafaka alır mı?
Kadın eş anlaşmalı boşanma da kendi adına bir nafaka almayacağını beyan etmiş ve ileride kendi adına nafaka isteme hakkını saklı tutmamışsa ise artık ayrıca dava açarak kendi adına nafaka talep edemez. Velayeti alan kişi hayat şartları değiştiği takdirde, anlaşmalı boşanmada çocukları için nafaka talep etmediğini yazsa dahi sonradan dava açarak çocukları için iştirak nafakası talep edebilir.
17- Nafakanın miktarı nasıl belirlenir?
Nafaka alacaklısının zorunlu aylık giderlerinin faturaları sunulmak kaydıyla aylık nafakanın miktarı belirlenebilir. Mesela nafaka alacaklısı çocuk hastaysa ve özel bakım gerekiyorsa, uzak bir okulda okuyup ev tutması veya yurtta kalması gerekiyorsa, özel protezler kullanması gerekiyorsa veya özel ilaçlar alması gerekiyorsa, bu hususlar ispatlanarak nafakanın arttırılması istenebilir.
18-Kusurlu eş nafaka alabilir mi?
Evlilik birliğinin sona ermesinde ağır kusurlu eş lehine nafakaya hükmedilmez ancak çiftin müşterek çocuklarının velayeti kadın eşte kalacaksa çocukların ihtiyaçları ve babanın gelirine göre uygun bir miktar nafaka çocuklar namına kadın eşe ödenir.
19-İmam nikahlı eş nafaka alır mı?
Çok ama çok eski bir kaç içtihatta imam nikahlı eş lehine nafakaya hükmedilmiştir ama güncel olarak imam nikahlı eş lehine nafakaya hükmedilmemektedir.
20-Evlilik dışı çocuk nafaka alır mı?
Gayrımeşru çocuk dava yoluyla babasının nüfusuna geçtiğinde hem mirastan yararlanır hem de 18 yaşından küçükse iştirak nafakası 18 yaşından büyük ve tahsil görüyorsa da yardım nafakası alır.
21-Boşanma davasını açan nafaka alamaz mı?
Bu tamamen hurafedir. Kimin uydurduğunu bilemiyorum ama böyle bir görüş vardır. Boşanma davasını açan kişi boşanma ile yoksulluğa düşecek ise ve evlilik birliğinin bitmesinde ağır kusurlu değilse nafaka alır.
22-Koca nafaka alabilir mi?
23-Çalışmayan kocadan nafaka alınır mı?
Koca çalışmasa da eli ayağı tutuyorsa ve nafaka bağlanmasının şartları varsa nafaka ödemek zorunda kalır.
24-Nafaka alacağı haczedilebilir mi?
Nafaka alacağı haczedilemez. Nafakanın icrada üstünlüğü de vardır. Diğer hacizlerin önüne geçer.
