Toplumda sıkça karşılaşılan yanlış bir inanışa göre, “boşanma davasını ilk açan taraf nafaka alamaz.” Oysa bu bilgi hukuken doğru değildir. Boşanma davasını açmak, nafaka hakkını ortadan kaldırmaz. Önemli olan, davayı kimin açtığı değil, nafaka talep eden eşin boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek olması ve diğer eşe göre daha ağır kusurlu olmamasıdır.
Dolayısıyla, davayı ilk açan taraf da yoksulluğa düşüyorsa ve karşı tarafa göre daha az kusurluysa ya da eşit kusurluysa, süresiz yoksulluk nafakası talep etme hakkına sahiptir.
Nafaka Hangi Durumlarda Bağlanır?
Boşanma süreci yalnızca evlilik birliğinin sona ermesiyle sınırlı değildir; ekonomik ve sosyal sonuçları da beraberinde getirir. Bu sonuçlardan biri de nafaka hakkıdır. Türk Medeni Kanunu uyarınca, boşanma nedeniyle yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla diğer eşten süresiz nafaka talep edebilir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken husus, nafaka talep edenin değil, nafaka yükümlüsünün kusurunun aranmamasıdır.
Erkekler Nafaka Alabilir mi?
Kanunda cinsiyete dair bir ayrım bulunmamakla birlikte, nafaka isteyen erkekler, yasal şartları taşısalar da uygulamada genellikle nadiren alabilmektedir. Yine de eşit kusur durumunda ve yoksulluk riski varsa, erkeğin nafaka almasının önünde yasal bir engel bulunmamaktadır.
Ağır Kusurlu Eş Nafaka Alabilir mi?
Genel kural olarak, ağır kusurlu eşin yoksulluk nafakası alma hakkı yoktur. Dava sürerken kusura dair tespit yapılmamış olduğundan tedbir nafakası alabilir. Ancak bu kişi çocukların velayetini elinde bulunduruyorsa, çocuklar için iştirak nafakası talep edebilir. Burada amaç, çocuğun bakım, eğitim ve sağlık giderlerinin eşit şekilde karşılanmasıdır.
Çocuklar Taraflar Arasında Paylaşıldıysa Nafaka Nasıl Belirlenir?
Boşanma sonrasında çocukların biri annede, biri babada kalmışsa ve her iki taraf da çalışıyorsa, taraflardan biri diğerinden nafaka talep edebilir. Bu durumda karşı taraf da kendi yanında kalan çocuk için karşı dava açabilir. Ekonomik şartlar birebir eşit olmadığı hallerde de, mahkemeler genellikle her iki çocuğa da eşit tutarda iştirak nafakası bağlanması yönünde karar vermektedir.
Nafaka Ne Zaman Kesilir?
Türkiye’de şu ana kadar çıkarılan yargı paketleriyle nafakanın süresi sınırlandırılmamıştır. Ancak nafaka bazı durumlarda kendiliğinden sona erer:
- Çocuğun 18 yaşına gelmesi (veya eğitim hayatı devam etmiyorsa),
- Nafaka alan eşin asgari ücretten yüksek kazanç sağlayan bir işe başlaması,
- Nafaka alan eşin yeniden evlenmesi
Tedbir Nafakası Geri Alınabilir mi?
Boşanma davası süresince mahkeme tarafından bağlanan tedbir nafakası, daha sonra nafaka hakkı ortadan kalksa bile geriye dönük olarak geri istenemez. Ödendiği haliyle geçerliliğini korur.