Yazının Son Güncellenme Tarihi 17/02/2024 by .
Cinsiyet değişikliği süreci iki türlüdür:
- Birincisi kanunda tarif edildiği gibi transseksüel yapıdaki kişi mahkemeye başvurarak cinsiyet değişikliği için izin alır.
Türk Medeni Kanunu 40.maddeye göre; “Cinsiyetini değiştirmek isteyen kimse, şahsen başvuruda bulunarak mahkemece cinsiyet değişikliğine izin verilmesini isteyebilir. Ancak, iznin verilebilmesi için, istem sahibinin onsekiz yaşını doldurmuş bulunması ve evli olmaması; ayrıca transseksüel yapıda olup, cinsiyet değişikliğinin ruh sağlığı açısından zorunluluğunu ve üreme yeteneğinden sürekli biçimde yoksun bulunduğunu bir eğitim ve araştırma hastanesinden alınacak resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesi şarttır.
Verilen izne bağlı olarak amaç ve tıbbi yöntemlere uygun bir cinsiyet değiştirme ameliyatı gerçekleştirildiğinin resmi sağlık kurulu raporuyla doğrulanması halinde, mahkemece nüfus sicilinde gerekli düzeltmenin yapılmasına karar verilir.”
Şahsın öncelikle bekar olması gerekir. Şahıs evliyse dava açmadan önce boşanması gerekir.
Bu şekilde izin alındıktan sonra, şahıs ameliyatını olup fiilen cinsiyetinin değiştirdikten sonra nüfus kaydının ve isminin değiştirilmesi ve isim düzeltilmesi için 2. bir dava daha açar. bu şekilde cinsiyet değişikliği tamamlanmış olur.
- İkincisi, cinsiyet değiştirmek isteyen kişi direkt olarak ameliyatını yurt dışında olup mahkemeye nüfus kaydının düzeltilmesi için başvurur. Burada mahkeme yine rapor aldırıp şahsın cinsiyetinin tamamen değiştirip değiştirmediğini ve kısır olup olmadığını inceler. Raporun sonucuna göre hakim kendi kanaatine göre bir karar verir.
Nüfus müdürlüğü bu davaları temyiz etmediği için hakimleri değişikliğin onaylanması yönünde karar vermesinden alıkoyacak bir şey yoktur. Ancak yukarıda verdiğim kanun maddesi ve eski Yargıtay kararlarına göre izin almadan cinsiyet değiştiren kişilerini nüfus kaydı değişikliği talebinin reddedildiği olmuştur. Gerçi o dönemde de davası reddedilen kişiler uluslararası mahkemeler vasıtasıyla hak aramıştır.
Cinsiyet değişikliği nüfusta tescil edildikten sonra ne olur?
Bu değişiklikten sonra kadın olanlar, bir kadının T.C. kanunlarına göre sahip oldukları tüm haklardan faydalanır. Aynı şekilde erkek olanlar da erkeklerin sahip oldukları tüm haklardan yararlanır. Sadece SGK ilgilendiren haklardan yararlanamaz. Mesela babasından yetim maaşı bağlatamaz veya erken emekli olamaz.
İsim değişikliği sadece bir kez yapılabileceği için alınacak ismin iyice düşünülmesini öneririm.
Toplumda bu değişiklikten dolayı dışlananlar yeterli şartlar oluştuğunda TCK 122 ye göre nefret suçundan savcılığa başvurabilir (Ancak bu başvurular genelde beraatla sonuçlanır)
İzin almadan cinsiyet değiştirenlerin bu şekilde dava açarak cinsiyet değişikliğini nüfusa da tescil ettirmeleri önemlidir. Aksi takdirde devlet dairelerindeki işlerinin takip etmekte zorlanacaklardır. Açıkça normal bir hayattan dışlanacaklardır. Bu nedenle iyi bir hukuki yardım alarak davanızı açmanızı öneririm
Davayı kaybetme sebepleri:
Bazı davacıların açtıkları davada doktor raporundan dolayı cinsiyet değişikliğine izin alamasıklarını duyduk. Bu şekilde dava kaybına sebep olan nedenler
1-kişinin psikolojik olarak hazır olmadığına dair psikolog tarafından verilen rapor
2-Şahsın kısır olmadığına dair verilen rapor (kısırlık için ön bir operasyondan sonra dava açılabilirse de psikoloğun vereceği raporun önüne geçmek için bir tavsiyem bulunmamaktadır.
